Wandeletappe 10 : 's-Hertogenbosch - Lith | Wandelroute Canadese Bevrijders

Wandel door ’s-Hertogenbsoch, de plek waar de Canadese bevrijders op adem konden komen na de bevrijding.

(7 uur) 30.7 km

Startpunt: vanaf jouw locatie


Bekijk alle 5 foto's

Dit is de langste etappe van de Canadese bevrijders wandelroute met een lengte van 30,6 km. Start deze wandeling in de Brabantse hoofdstad ’s-Hertogenbosch en eindig in Lith. Onderweg kom je meer te weten over de Kerstviering met de Canadezen in Den Bosch, het plaatsen van luchtafweergeschut, de strijd bij Fort Crevecoeur en Operatie Schultz.  

De Canadese bevrijdingsroute loopt in Brabant van Woensdrecht naar Oss en is in totaal 271 kilometer verdeeld over 11 etappes. Canadese militairen speelden in 1944-45 een belangrijke rol bij de bevrijding van Nederland. Met deze wandelroute treedt je in hun voetsporen. Van Zeeland, dwars door Nederland naar Groningen. Met onderweg bekende en onbekende verhalen.

Routekaart
Bekijk deze routepagina op je telefoon of download het GPX-bestand. Wil je op pad met een papieren kaart? Deze kun je bestellen in onze webshop 

Brabant Herinnert
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zi…

Dit is de langste etappe van de Canadese bevrijders wandelroute met een lengte van 30,6 km. Start deze wandeling in de Brabantse hoofdstad ’s-Hertogenbosch en eindig in Lith. Onderweg kom je meer te weten over de Kerstviering met de Canadezen in Den Bosch, het plaatsen van luchtafweergeschut, de strijd bij Fort Crevecoeur en Operatie Schultz.  

De Canadese bevrijdingsroute loopt in Brabant van Woensdrecht naar Oss en is in totaal 271 kilometer verdeeld over 11 etappes. Canadese militairen speelden in 1944-45 een belangrijke rol bij de bevrijding van Nederland. Met deze wandelroute treedt je in hun voetsporen. Van Zeeland, dwars door Nederland naar Groningen. Met onderweg bekende en onbekende verhalen.

Routekaart
Bekijk deze routepagina op je telefoon of download het GPX-bestand. Wil je op pad met een papieren kaart? Deze kun je bestellen in onze webshop 

Brabant Herinnert
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn levens voor altijd ingrijpend veranderd. Brabant Herinnert vertelt de persoonlijke verhalen over WOII: groot of klein, over mobilisatie, verzet, collaboratie of bevrijding. Verhalen over gebeurtenissen waarin een levensveranderend moment centraal staat. Op de Liberation Route Brabant kom je langs plekken waar deze verhalen hebben plaatsgevonden. Brabant Herinnert wil de verhalen en ervaringen van degenen die de oorlog hebben meegemaakt, bewaren en doorgeven aan toekomstige generaties. Meer weten over Brabant Herinnert, verhalen en soortgelijke routes ontdekken? Kijk dan op brabantherinnert.nl 

Liberation Route Europe
Deze wandelroute door Brabant maakt deel uit van de Liberation Route Europe, een netwerk van 10.000 kilometer aan wandelroutes door heel Europa. De wandelroutes lopen langs musea, monumenten, begraafplaatsen en historische locaties die herinneren aan de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog. Met honderden plekken en verhalen verspreid over twaalf Europese landen, verbindt de Liberation Route Europe de regio’s waar de geallieerden in 1943-1945 hun opmars maakten. Kijk voor meer informatie op liberationroute.com 

Over deze route
De route is uitgezet via het Brabantse wandelknooppuntensysteem. Volg de bordjes met ‘Liberation Route’ en het esdoornblad. Deze hangen onder de reguliere knooppuntborden. Pijlen wijzen je de weg tussen de knooppunten. Klopt er iets niet aan de bewegwijzering van de route? Geef dit aan ons door via visitbrabant.com/meldpunt. Je kunt ook bellen naar 0800-4050050 (gratis).

  • Bewegwijzering wandelroute Canadese bevrijders

    Volg de bordjes met 'Liberation Route' en het esdoornblad. Deze hangen onder de reguliere knooppuntborden.

    Volg de bordjes met 'Liberation Route' en het esdoornblad.  Deze hangen onder de reguliere knooppuntborden.

Dit ga je zien

85

Startpunt:

Wandelknooppunt 85
's-Hertogenbosch
Navigeer naar startpunt

Zoals meer steden in bevrijd gebied was ook ’s-Hertogenbosch een ‘leave centre’, een plaats waar Canadese militairen op verlof konden gaan om bij te komen van het leven aan het front. Dat gaf veel plezier, maar had ook een keerzijde.

Startpunt:

Jonge Voetboogstraat 1-15,
5212 NS 's-Hertogenbosch
Kerstviering met de bevrijders
84

Vrij snel na de bevrijding plaatsten de Canadezen luchtafweergeschut rondom ’s-Hertogenbosch. Bedoeld om naast het hoofdkwartier ook de vitale infrastructuur, zoals (water)wegen en het spoorwegstation te beschermen. Het luchtafweergeschut boekte eind 1944 zijn enige succes.

Startpunt:

Westenburgerweg 24,
5213 SV 's-Hertogenbosch
Luchtverdediging ‘s-Hertogenbosch
57
55
54

Fort Crèvecoeur moest samen met Fort Orthen de noordkant van Den Bosch beschermen.

Startpunt:

Crèvecoeur 4
5221 CE 's Hertogenbosch
Fort Crèvecoeur
74
73

Midden januari 1945 verbleven de eenheden van de 4th Canadian Armoured Division alweer twee maanden langs het Maasfront. Hun sector liep ruwweg van Heusden tot aan Lith. Hun dagelijks leven aan rivier de Maas was inmiddels vrij eentonig geworden.

Startpunt:

Gewande 15,
5236 BG s-Hertogenbosch
Viewpoint Fort Blauwe Huis: Operatie Schultz
70
99
29
13
5
2
6
10
11
21
23
24
90
40
45
44
25
43
42
49

Eindpunt:

Wandelknooppunt 49
Lith
Navigeer naar eindpunt

Routeverhaal

85

Startpunt:

Wandelknooppunt 85
's-Hertogenbosch
Navigeer naar startpunt

In de voetsporen van de Canadese Bevrijders

Canadese militairen speelden in 1944-45 een belangrijke rol bij de bevrijding van Nederland. Met deze wandelroute treedt je in hun voetsporen. Van Zeeland, dwars door Nederland naar Groningen. Met onderweg bekende en onbekende verhalen.

De Canadese inzet begon in het najaar van 1944 tijdens de Slag om Schelde, één van de langdurigste militaire operaties tijdens de oorlog op Nederlandse bodem. In het noorden van België, Zeeland en West-Brabant werd wekenlang zware strijd geleverd om de beide oevers van de Westerschelde in handen te krijgen.

Op 5 oktober 1944 trokken de eerste Canadezen van de 2e Infanterie Divisie vanuit België Brabant binnen. Men bevrijdde als eerste het dorp Putte. Hun einddoel was het gebied rond Hoogerheide-Woensdrecht in handen te krijgen. Maar dit lukte niet omdat de Duitse verdedigers zeer zware tegenstand boden. De strijd om het bezit van de beide dorpen leidde tot grote verliezen aan beide zijden. Nergens anders in Nederland verloren de Canadezen zoveel doden als bij deze gevechten.

Na bijna drie weken was de strijd voorbij en kon een deel van de Canadese troepenmacht eindelijk Zeeland binnentrekken. Een ander deel zette de strijd voort in noordelijke richting, waarbij de inname van Bergen op Zoom een grote prijs voor de Canadezen was. Bij Nieuwe Veer, ten noorden van Prinsenbeek, leed de 1e Poolse Pantserdivisie, ook onderdeel van het Eerste Canadese Leger, zelfs een bloedige nederlaag. Na de nodige achterhoedegevechten met de zich terugtrekkende Duitsers te hebben gevoerd, komen de bevrijders uiteindelijk op 5 november bij Dintelsas aan.

Na de inname van Moerdijk door de Polen op 9 november luwen de gevechten in Noord-Brabant en komt het front tot stilstand. De Canadezen verspreiden zich hierna over een groot deel van de provincie. Een lange frontlinie van het eiland Tholen tot aan Grave werd bezet door verschillende Canadese eenheden. De Canadezen zelf noemen deze periode “Winter on the Maas”. De barre winter van ’44-’45 zorgde voor moeilijke omstandigheden met veel ijs en sneeuw. Toch waren er wel mogelijkheden voor ontspanningen in de grotere steden van Brabant, zoals tijdens verlof een bioscoopbezoek in Den Bosch. Ook besteedden Canadese eenheden veel aandacht aan Sinterklaas en Kerstmis op speciale georganiseerde bijeenkomsten voor de Brabantse kinderen. Op deze manier en door inkwartiering bij burgers maakten veel Brabanders kennis met de Canadezen.

Tegelijk zorgden Duitse troepen voor de nodige problemen. Groepjes staken regelmatig per boot de rivier de Maas over. De meest bloedige confrontatie werd gevormd door de reeks gevechten om het bezit van het kleine eiland bij Kapelsche Veer in de laatste dagen van januari 1945. Het kleine Duitse bruggenhoofd daar kon alleen met inzet van veel mensen en materiaal worden ingenomen.

Begin februari 1945 trokken de meeste Canadezen weg uit Brabant om deel te nemen aan een groot offensief in het Duitse Rijnland. Het Canadese legerhoofdkwartier in Tilburg bleef nog lange tijd in gebruik. Na de Rijnoversteek keerden de Canadezen terug naar Nederland om ook het oosten en noorden van het land te bevrijden. Daarbij gesteund door Franse para’s die landden in Drenthe en door Poolse en Belgische troepen die onder Canadees bevel stonden. Op de Waddeneilanden na waren de noordelijke provincies op 2 mei 1945 helemaal bevrijd. Op die dag sneuvelde bij Geefsweer in Groningen de laatste Canadees tijdens de bittere strijd om de zogenaamde Delfzijl-Pocket. Drie dagen later gaven de Duitse troepen in Nederland zich over.

Een groot Canadees militair kerkhof bij Bergen op Zoom herinnert aan de vele doden die vielen voor de vrijheid in Noord-Brabant.



49

Eindpunt:

Wandelknooppunt 49
Lith
Navigeer naar eindpunt

  • 85
  • 84
  • 57
  • 55
  • 54
  • 74
  • 73
  • 70
  • 99
  • 29
  • 13
  • 5
  • 2
  • 6
  • 10
  • 11
  • 21
  • 23
  • 24
  • 90
  • 40
  • 45
  • 44
  • 25
  • 43
  • 42
  • 49
Scroll terug naar boven