Vector: Géén Timberwolves in Breda!
Als men spreekt over de bevrijding van Breda dan volgt daar direct achter: de Polen. Het is immers de 1e Poolse pantserdivisie geweest die op 29 oktober 1944 deze oude Brabantse stad bevrijdde.
Echter wanneer in de ochtend van 28 oktober de Amerikaanse 104e infanteriedivisie haar opmars richting Rucphen wil hervatten, komt er een bevel van hogerhand binnen op het Amerikaanse hoofdkwartier. Het nieuwe bevel luidt dat men op moet trekken naar Breda en zo een opmars naar Rucphen kan vergeten.
Het zou het 414e infanterieregiment zijn, die de grote prijs zou krijgen om de stad Breda in nemen en haar inwoners te bevrijden. De Amerikanen ontmoeten slechts lichte tegenstand en konden daarom Rijsbergen, dat op de weg ligt naar hun doel, veroveren. Op het moment dat men bijna de buurtschap Effen in het vizier heeft bereikt, komt er opnieuw een bevel binnen. Dit luidt “Stop your advance toward Breda (..) and be prepared to swing to north and march on the river Mark” (stop je opmars naar Breda en wees voorbereid op een zwaai noordwaarts in de richting van de rivier Mark).
Kennelijk wist men …
Echter wanneer in de ochtend van 28 oktober de Amerikaanse 104e infanteriedivisie haar opmars richting Rucphen wil hervatten, komt er een bevel van hogerhand binnen op het Amerikaanse hoofdkwartier. Het nieuwe bevel luidt dat men op moet trekken naar Breda en zo een opmars naar Rucphen kan vergeten.
Het zou het 414e infanterieregiment zijn, die de grote prijs zou krijgen om de stad Breda in nemen en haar inwoners te bevrijden. De Amerikanen ontmoeten slechts lichte tegenstand en konden daarom Rijsbergen, dat op de weg ligt naar hun doel, veroveren. Op het moment dat men bijna de buurtschap Effen in het vizier heeft bereikt, komt er opnieuw een bevel binnen. Dit luidt “Stop your advance toward Breda (..) and be prepared to swing to north and march on the river Mark” (stop je opmars naar Breda en wees voorbereid op een zwaai noordwaarts in de richting van de rivier Mark).
Kennelijk wist men bij de hogere legerleiding niet goed wat te doen op die 28e oktober. Het gevolg was wél dat de Polen voor altijd aan de stad Breda verbonden zou gaan worden en niet de Timberwolves! Hoe verliep de bevrijding van het gebied in de richting van het huidige Etten-Leur nu verder? Dit deel van Brabant kwam immers niet meer voor in de bevelen aan de Amerikanen.
Het genoemde 414e infanterieregiment kreeg opnieuw een bevel. Men moest over een aantal routes met twee van de drie beschikbare eenheden in noordelijke richting optrekken, waarbij de dorpen Etten en Leur zo snel mogelijk bereikt moesten worden om daarna de noordelijk gelegen rivier de Mark te bereiken. De ligging van het Vaartkanaal ten noorden van Rijsbergen bleek vertragend te werken en zo ging de 29e oktober voorbij zonder heel veel vooruitgang gemaakt te hebben. In de late avond begon de Amerikaanse genie een brugslagoperatie. Rond twee uur in de nacht was de Bailey brug gereed en kon een groep Amerikanen over de nieuwe brug. Hierna volgden nog meer eenheden en ook zwaarder materieel.
Na het licht worden vervolgden de Amerikanen hun opmars over de beide routes: een in de richting van Leur via de buurtschap Vaartkant en de andere via de Zundertseweg naar Etten. In de nachtelijke uren had het Amerikaanse hoofdkwartier inlichtingen ontvangen van burgers uit Leur dat Duitsers door hun dorp heentrokken. Zij waren op de terugtocht in de richting van Zevenbergen.
Omwonenden van de Bisschopsmolen zagen vanaf de molenstelling de eerste Amerikanen van het 414e regiment aankomen. Zij hadden meerdere voertuigen bij zich, maar trokken ook te voet over paden en door heggen op zoek naar achtergebleven Duitse militairen. De bevrijders gaven om 13:00 uur het volgende bericht over de radio door naar het hoofdkwartier: “Troops entered Leur. No opposition”. Vrij vertaald: troepen trekken Leur binnen en ontmoeten geen tegenstand.
Hiermee was zowel Leur als Etten bevrijdt.