Huize Mertersem

'Oom Cent' was peetoom van Vincent. Hij was kunsthandelaar bij Goupil in Parijs en had een eigen kunstverzameling / galerie in Princenhage.
Hier ontstond Vincents belangstelling voor kunst. Hij kreeg van zijn oom ook zijn eerste schilderskist.
Vincent kwam regelmatig bij zijn oom en tante Cornelia. Het huis staat er nog en is tegenwoordig een kantoorgebouw. Bij het statige pand staat een audiozuil die het verhaal van deze locatie vertelt.

'Oom Cent' begint zelf als vijftienjarig hulpje in een verfwinkel en groeit later uit tot een begenadigd kunsthandelaar. Iemand met oog voor talent, die al vrij vroeg internationale erkenning krijgt. De hoogstaande Parijse kunsthandel Goupil & Co merkt dat op, en maakt hem tot firmant, ofwel mede-eigenaar. Oom Cent trekt voor die baan door heel Europa op zoek naar talent.

Zelf kinderloos ontfermt hij zich ook over zijn petekind en naamgenoot, neef Vincent. Hij haalt de jongen op zijn zestiende binnen als leerjongen bij Goupil & Co in Den Haag, en geeft hem ook zijn eerste schilderdoos. Hij is voor de jonge Vincent (en ook voor diens broer Theo) dé sleutel tot de kunstwereld. Dat het later anders loopt met de carrière van neef Vincent, neemt zijn peetoom hem kwalijk. Na de nodige woorden en meningsverschillen komt het besluit van de jonge Vincent om in 1882 samen te wonen met prostituee Sien in Den Haag als de genadeklap. Oom Cent trekt zijn handen van zijn protegé af. Sterker nog: hij schrapt hem definitief uit zijn testament.

Door zijn zwakke gezondheid, met name zijn zware bronchitis, heeft Oom Cent in die tijd al het drukke Parijs moeten verruilen voor het rustige West-Brabant, waar nog een deel van zijn familie woont. Zodra Oom Cent op zoek gaat naar geschikte woonruimte, laat hij zijn sporen na in het archief van Provinciaal Bestuur. De brieven die hij dan schrijft, is onderzoeker Van de Laar tegengekomen. Het is duidelijk dat hij zijn oog heeft laten vallen op meerdere panden in Princenhage die hij tot één domicilie wil maken. Daarvoor moet grond worden aangekocht, een hek geplaatst en een sloot gedempt.

Dat levert een flinke correspondentie op met de gemeente maar uiteindelijk komen beide partijen eruit. In 1873 vestigt Van Gogh zich samen met zijn vrouw in Huize Mertersem. Hij overlijdt in 1888, als steenrijk man, als medefirmant van het Huis Goupil, met filialen in Parijs, London, Den Haag en Brussel. En daarbij zelf in bezit van bijna 200 schilderijen van gerenommeerde schilders. Niet van neef Vincent overigens, want hier is het kennersoog van Oom Cent wellicht wat troebel door alle conflicten binnen de familie: hij vindt het werk van zijn neef 'te experimenteel'.

(Bron: BHIC)